Blijf je Stil of Praat je Erover
door Ivo Pothaar, vertrouwenscontactpersoon AV23
Dinsdag 31 mei j.l. was op Papendal het congres “Blijf je stil stil of praat je er over”, georganiseerd door NOC*NSF/het Centrum Veilig Sporten Nederland (CVSN). Onze VCP Ivo Pothaar was er bij.
Het druk bezochte congres werd geopend met een forumdiscussie tussen een vertrouwenscontactpersoon en een coördinator en casemanager van CVSN. De vereniging is de plek waar (on)veilig sporten zich afspeelt. Raadzaam is dat de VCP in een vroegtijdig stadium contact neemt met het CVSN voor samenwerking: advies, overleg en mogelijk overdracht. Wie is waar verantwoordelijk voor; Waar kan een beschuldigde, melder, of slachtoffer terecht met haar/zijn verhaal; Wie is (binnen de vereniging) waar verantwoordelijk voor.
Na de plenaire opening waren er verschillende workshops. Elke congresganger kon er 2 bijwonen. Zo was ik bij een workshop van Maaike Pekelharing over de rolverdeling bij incidenten binnen de vereniging. In het kort komt het er op neer dat de VCP er voor iedereen is binnen de vereniging (dus melder, slachtoffer en beschuldigde). De VCP brengt het bestuur van de vereniging verslag uit, eventueel geanonimiseerd. Het bestuur besluit wat er verder formeel met de kwestie gaat gebeuren. Is een melder, beschuldigde of slachtoffer daar niet tevreden over, dan kan de VCP suggesties doen over welke andere wegen te bewandelen zijn. Overigens voert de VCP de gesprekken op een anonieme openbare plek worden gehouden, zoals een bibliotheek, buurthuis of café, en dus bijv. niet in de eigen kantine; en dat de VCP geen dossier houdt over de gesprekken. In de workshop kwam alleen de formele structuur aan de orde, niet de informele invloed van prominenten binnen de club, zoals bijvoorbeeld toptrainers. Nuttig om te horen was dat de zedenpolitie beschikt over een groot aantal voorbeeldbrieven om leden (juridisch) correct te informeren als zich (mogelijk) een ernstig incident binnen de club heeft voorgedaan. N.B. Op de site van AV’23 is veel meer te lezen over wat de VCP doet en hoe.
Mijn tweede workshop werd verzorgd door Nicolette Schipper–van Veldhoven, de kersverse lector Sportpedagogiek aan de Universiteit Twente en de Hogeschool Windesheim. Een levendige dynamische presentatie met veel informatie. Daarvan staat veel beschreven in haar boek “een pedagogisch sportklimaat”. Haar retorische vraag was: ”Is het kind er voor de sport, of is de sport er voor het kind?”
Jaren lang worden er nota’s gepubliceerd m.b.t. een veilig sportklimaat. Met het doel dat er wat moet veranderen, maar het gebeurt niet. Hoe komt dat? Op het werk wordt beleid bepaald, doelstellingen geformuleerd met bijbehorende termijnen, te leren vaardigheden, etc. Maar in de sport ontbreekt het daaraan. Verbijsterend was het om te horen dat maar een klein aantal van de 400.000 trainers in Nederland opleiding hebben genoten. Nicolette presenteerde het Pedagogisch Sportkompas met vier kwadranten: ontwikkelingsgericht klimaat (juiste oefenstof); motivationeel klimaat (intrinsieke motivatie en sportplezier); zorgzaam klimaat (kinderen voelen goed als de trainer om ze geeft) en sociaal veilig klimaat (trainer is duidelijk over sportieve en respectvolle omgang tussen de atleten onderling, scheidsrechter en tegenstander).
Tijdens de plenaire slotbijeenkomst hield de dagvoorzitter een uitgebreid gesprek met Leontien van Moorsel. Iedereen zal wel eens gehoord hebben over het Leontien Huis, dat zonder subsidie met 150 vrijwilligers werkt aan het bijstaan van gezinnen en met name sporters met eetstoornissen. Tijdens haar carrière kreeg Leontien – 4-voudig Olympisch kampioen – te maken met eetstoornissen. Zij neemt het haar begeleidingsteam kwalijk dat het niet eerder ingegrepen heeft. Het had haar zeker moeten weerhouden de Tour Feminine te rijden (die zij overigens wel won). Als haar man niet gedreigd had bij haar weg te gaan als ze met fietsen doorging, was Leontien compleet in de vernieling geraakt. Conclusie: het spanningsveld tussen je eigen gezondheid en presteren vraagt voortdurende bewaking. Sport moet geen lijdensweg zijn, maar plezier.
Op het netwerkplein presenteerden diverse samenwerkingspartners van het CVSN zich waaronder politie, ISR, Perspectief Herstelbemiddeling, Slachtofferhulp Nederland en diverse anderen. Daar werd nogmaals het gesprek gevoerd en wisselden wij deelnemers onderling kennis en ervaring uit.
In de wandelgangen hoorde ik nog over de app Volta van de Atletiek Unie. Is te downloaden, maar nog in ontwikkeling, en ik heb momenteel inlogproblemen. Kijk maar of de app voor jou (als trainer) handig is, maar let even op of de privacy voldoende gewaarborgd is.