Ivo Pothaar (70)
door Monique Admiraal
Hij begon pas op middelbare leeftijd met hardlopen, maar het werd zijn passie. Hij schreef er zelfs een mooi boek over: ‘Lopen doe je met je hoofd’. Als zeventigjarige loopt hij op de langere afstanden een stuk sneller dan menigeen jongere lopers. Een voorbeeld voor anderen; hoe blijf je fit op oudere leeftijd? Het vergt aanpassingen in het trainingsschema, maar we zien Ivo iedere week op de baan en in het weekend doet hij een duurloop of soms een wedstrijd. Inspirerend, enthousiast, creatief, belangstellend en innemend, zo heb ik Ivo leren kennen tijdens ons gesprek, we hadden nog uren kunnen doorpraten.
Hoe lang ben je al lid en bij wie train je?
“Ik weet eigenlijk niet precies hoe lang ik lid ben, maar ik heb mijn archief meegenomen (o.a. een fotoboek van wedstrijden van 2004 tot 2015). Ik vond lopen eigenlijk maar gek, ik was altijd een fietser en een schaatser. Ik fietste naar mijn werk van Amsterdam Oost naar West, maar mijn werk verhuisde naar het IJsbaanpad, daardoor ging ik minder bewegen, wat mij niet beviel. We schreven ons met het met werk in voor de Dam tot Damloop. Daarmee begon in 2004 het hardlopen voor mij. Al gauw bleek tijdens de training met mijn collega’s, dat ik de snelste was van iedereen. Ik kreeg meer en meer plezier in het lopen, ondanks het bijbehorende blessureleed. Ergens in die periode heb ik mij aangemeld bij AV’23, ik ben dus zo’n vijftien jaar lid. Ik trainde eerst bij Mieke Bregman en Reinout Koperdraat, maar het langst bij Jan Mens. Mijn loopprestaties zijn enorm verbeterd met de trainingen van Jan. Tegenwoordig train ik nog één keer per week bij Jan, op de dinsdagavond. Niet vaker, omdat ik bij de oudere lopers heb gezien dat je redelijk snel geblesseerd kan raken. Jan zegt: ‘Eén keer per week voluit of twee keer per week, maar dan niet alles geven.’ Een mooie uitspraak van hem is ook: ‘Als je ouder bent, moet je zuinig op je lichaam zijn, maar als je jonger bent, wees dan zuinig op je geest.’ Het vervelende op het ogenblik is, dat ik er een beetje tussenin hang. De ouderen lopen voor mij te langzaam en de jongeren zijn te snel. Op donderdag loop ik vaak een duurloop voor mezelf en in het weekend doe ik een duurloop of een wedstrijd. Ik wil maximaal tien wedstrijden per jaar doen, daar zit wel een verhaal aan vast. Nadat ik een tijdje liep en meer trainde, werd ik beter waardoor ik op een gegeven moment bij de Damloop derde werd in mijn categorie. Daar hoort een beloning bij en cadeautjes, zoals een beker of en medaille en gratis starten in het eerste vak bij komende wedstrijden van Champion. Intrinsieke motivatie van ‘ik vind lopen leuk’, wordt dan een extrinsieke motivatie ‘als ik win, krijg ik cadeautjes’ en dat wil ik niet.
Behalve het hardlopen ga ik één keer per week naar de sportschool en één keer per week zwemmen en aqua joggen in het Sportfondsenbad. Zo train ik behalve mijn benen, ook mijn bovenlichaam waarbij vooral het aqua joggen helpt tegen de spierkramp in mijn hamstrings. Al dat sporten bij elkaar is bijna een halve werkweek.
De training bij Jan vind ik het leukste. Ik heb bewondering voor Jan, hij kan zoveel mensen trainen, maar hij heeft oog voor iedereen en geeft de atleet altijd een positieve opmerking. Ik heb wel een kritiekpunt; hij heeft vergeleken met vroeger minder vaak creatieve trainingen. Voorheen hing hij weleens een briefje op met gekke opdrachten op oefeningen, dat mis ik nu.”
-Hoe word je beter?- “Door de trainingen van Jan, de technische oefeningen en de intervaltrainingen, die maken je sterker en sneller.”
Beste onderdeel en andere onderdelen
-Ivo heeft veel clubrecords op langere afstanden op zijn naam staan. Dat begint bij de mannen masters 60+ op afstanden van 10-25 km. Hij liep toen de 10 EM in 1:11,33 uur. Bij de mannen 65+ heeft hij alle records van 10 km t/m de marathon, onder andere de 10 km in 43,34 minuten. Ivo is dit jaar zeventig geworden, dus de records bij de mannen 70+ kunnen door hem worden ingevuld. In maart 2019 liep Ivo de 10 km in 45,14 minuten (Louis Vinkloop) en vlak daarna de Zandvoortcircuitrun: 12 km in een tijd van 55,09 minuten. Een toptijd want hij won hiermee goud bij de mannen 70+, maar hij was ook sneller dan de mannen 65+!-
“Er staat nog één ander clubrecord bij de mannen 70+, dat record is van Lucas Bakker. Hij loopt langzamer dan ik, maar hij loopt wel al heel lang en is nooit geblesseerd. Hij was er voor mij in de begintijd van het hardlopen. Astrid (zijn vrouw) en ik noemden hem altijd onze coach, want hij gaf ons veel goede aanwijzingen. Ik geloof dat ik het snelst was toen ik 60-65 jaar was, nu gaat het langzaam achteruit. In 2014 heb ik mijn beste marathon gelopen in Amsterdam in 3.43,55 uur. De hele is wel de bottleneck, de halve loop ik in 1.35,03 uur (Linschoten 2017), dan zou je eigenlijk op de marathon meer verwachten. Probleem is dat ik altijd kramp krijg in mijn hamstrings. Bij mijn laatste marathon ben ik om die reden uitgestapt, direct achter mijn huis, net voorbij de AV’23 post. Ik was in ieder geval snel thuis! In het buitenland zou ik doorlopen, maar hier in Amsterdam niet. Ik denk wel dat ik lekkerder loop als het kouder is.”
Andere beoefende sporten en sport in de familie
“Als kind woonde ik in Amsterdam-West, Slotervaart. Toen ik ging studeren verhuisde ik naar de Oosterparkstraat. Ik vond Oost zo’n rare buurt met rare straten zonder kanalen, er was hier geen water. Nu vind ik het geweldig, als loper zit je hier helemaal goed, het is groen, je bent zo buiten en tegelijkertijd ben je zo in de stad.
Ik heb gebadmintond, een beetje getafeltennist en gevoetbald als jongetje. Met gym kon ik behoorlijk hard rennen. Mijn vader heeft vroeger aan atletiek gedaan, gesprint. Ik weet dat hij Chris Berger kende (Nederlandse topatleet, met AV’23 clubrecord uit 1934 op de 100 meter sprint in 10,3 sec). Ik heb de herinnering dat ik als kind bij Chris Berger thuis ben geweest, maar er zijn helaas geen foto’s van. Nee, zelf zou ik nu niet meer kunnen sprinten. Ik deed vorig jaar mee met het AV’23 ouder-kind toernooi, die jonge kinderen zijn allemaal veel sneller dan ik.”
School/studie/beroep
“Ik ben bij 65+ met pensioen gegaan, maar ik was klinisch psycholoog/psychotherapeut en werkte in de Waag voor forensische psychiatrie en ander strafbaar gedrag. De Waag is het grootste centrum voor ambulante forensische geestelijke gezondheidszorg (GGZ) in Nederland en is een onderdeel van de Van der Hoeven Kliniek in Utrecht. Ik hield mij onder andere bezig met huiselijk geweld en kindermishandeling. Cliënten vielen veelal in de categorie impulsstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen. Cognitieve gedragstherapie was een onderdeel van de behandelingen die ik deed.
Een leuke anekdote: Toen wij met collega’s bij ATOS trainden voor de Dam tot Damloop, zei onze trainer tegen de psychiater; ‘Mensen die niet doorlopen tot de eindstreep, zijn depressief’. En het is natuurlijk de psychiater die de medicatie/antidepressiva voorschrijft! Ja, ik mis collega’s, het was een fantastisch team, met mensen die voor elkaar inspringen, een groot verschil met de gewone GGZ.”
Bijzondere atletiekervaring
“De eerste marathon die ik rende was voor mij het meest bijzonder. Dat was in 2005 in Amsterdam, ik liep toen een tijd van 4.03,54 uur. Van te voren denk je ‘haal ik dat, kan ik dat’ en als dan lukt, dan ben je dagenlang blij en euforisch.
De derde marathon (2007) die ik liep was ook heel erg leuk, omdat we met een groep van AV’23 trainden en samen naar New York gingen. Het plezier met de groep vooraf en na afloop, wat je samen meemaakt, de bijbehorende verhalen, dat is heel mooi.”
Verder heb ik de Boston Marathon meegemaakt met die verschrikkelijke bomaanslag (2013). Ik wilde eigenlijk niet zo ver vliegen, want het tijdverschil heeft invloed op mijn loopprestatie, maar ik schreef mij uiteindelijk toch in. De planning vooraf was slecht, het bleek dat alle hotels en jeugdherbergen vol zaten. Gelukkig kende mijn collega iemand in Boston waar ik mocht logeren. Op de dag van de wedstrijd had ik last van mijn knie waardoor ik langzamer liep dan normaal. De aanslag was 750 meter van mij vandaan, had ik harder gelopen, dan was ik daarvoor gefinisht, maar nu kon ik natuurlijk niet meer verder lopen. De vrouw waar ik logeerde, zat op de tribune en zag het allemaal gebeuren. Zij vertelde dat eigenlijk niemand reageerde bij de eerste bomontploffing, maar bij de tweede brak er complete chaos uit. Iedereen was bang dat er nog meer explosies zouden volgen. Binnen de kortste keren waren in Boston het telefoonverkeer, het openbaar vervoer en de wegen in het centrum geblokkeerd, zodat het een hele tour werd om naar mijn logeeradres terug te gaan.”
Leukste wedstrijd
“De marathon in Berlijn (2008), organisatie door Robin Willems. Het is een hele mooie loop door de historische binnenstad, met helemaal mijn muziek langs het parcours. De tweede keer dat we naar Berlijn (2012) gingen was minder geslaagd. We hadden Geline Kottier op haar vijftigste verjaardag de marathon cadeau gegeven. Heel spijtig was dat ze tijdens deze wedstrijd omver geduwd werd en moest uitstappen. Ik denk dat veel slechte lopers bij aanvang een te goede tijd doorgeven en in te snel vak starten. Daardoor raken de betere lopers gefrustreerd, moeten ze constant om anderen heen lopen en gebeuren dit soort nare dingen.
De minst leuke wedstrijd vind ik de 30 van Almere, een heel saai parcours, ik vond er niets moois aan.”
Heeft hardlopen je veranderd?
“Ja, ik ben er een positiever mens door geworden. Ik ben praktisch nooit verkouden en heb nooit griep. Het hardlopen helpt om een dynamisch en actief persoon te blijven.” Ik heb een boek geschreven: ‘Lopen doe je met je hoofd’. De titel is bedacht door Dirk Visser, journalist en voormalig atleet bij AV’23. Het boek gaat over mijn beginjaren, toen ik begon met hardlopen. Toen we met een groep atleten van AV’23 de eerste keer de marathon van New York gingen lopen, had Georgina de Poorter het idee dat we allemaal een logboek zouden bijhouden. Niemand had het gedaan, behalve ik, dus ik had een serie leuke verhalen. Toen mijn vrouw twee weken op vakantie ging, had ik de tijd om die verhalen te bundelen en een boek te schrijven. Het is uitgegeven en er is ook een tweede druk verschenen waaraan ik nog een verhaaltje heb toegevoegd.
Ik ben twee jaar geleden begonnen aan een tweede boek, wat zal gaan over gedragstherapie en hardlopen. De basisgedachte is dat je allerlei soorten hardlopers hebt die je in verschillende categorieën kunt indelen. Het boek is nog niet af, ik moet de tijd en ruimte vinden om het goed uit te werken.”
Vrijwilligerswerk
“Ik doe niet heel veel vrijwilligerswerk. Ik help af en toe mee met wedstrijden van AV’23, bijvoorbeeld de Middenmeerloop. Toen ik net met pensioen was gegaan, kwam de discussie vanuit het Bestuur van AV’23 of er een vertrouwenspersoon moest komen. Dat had ik misschien wel kunnen doen, maar ik heb er verder nooit meer iets van gehoord. Als ik dit zou doen, dan vind ik wel dat het samen met een vrouw zou moeten zijn.”
Favoriete TV programma
“Dat heb ik niet. Ik kijk wel televisie, maar ik kan hoogstens zeggen dat de kwaliteit van de programma’s erbarmelijk is. Vroeger keek ik wel detectives. Een tijdje heb ik veel naar marathonwedstrijden gekeken en natuurlijk volg ik de atletiek (met name de loopnummers) bij belangrijke wedstrijden, zoals de Olympische Spelen.”
Andere hobby’s behalve atletiek
“Ik heb jarenlang saxofoon gespeeld, maar naarmate de atletiek meer werd, werd het saxofoon spelen minder. Ik speelde bij een leerorkest, helaas werd ik aan mijn hand geopereerd, waardoor het spelen moeilijker ging. Verder vind ik het leuk om dingen te knutselen, ik heb een spel ontwikkeld waar je de toekomst mee kan voorspellen! Vroeger heb ik geschaakt, maar ik vond het een agressieve sport. Het was een andere tijd dan nu, je had ook spelers die met opzet rook in je gezicht bliezen, dat kon toen allemaal.
Op het moment leer ik een beetje Russisch, want binnenkort ga ik op vakantie naar de Rusland. Met mijn vrouw Dineke maak ik veel wandelingen in het buitenland. Vroeger liepen we ruim een week met tent en eten op onze rug om in het wild te kunnen kamperen. Vooral in de Highlands van Schotland, maar ook in Lapland. De laatste jaren laten we de bagage voor ons vervoeren. We maken zomers lange fietstochten in Nederland en helaas zitten lange schaatstochten er niet meer in sinds de strenge winters voorbij zijn. De schaatsen hangen nu aan de wilgen.
En verder …. als ik wandel zie ik vaak ‘joggers’ voorbij komen. Ik kijk altijd naar de arm-inzet, luister naar hoe de stappen op de grond klinken en zou iedereen wel naar Jan Mens willen sturen: lopen geeft zoveel meer plezier met een goede loophouding en techniek.”
Irene van Wijk atleet van de maand juni
“Zij is helemaal een sportvrouw, dat is het eerste wat bij mij bovenkomt als ik aan haar denk. Ze levert hele bijzondere prestaties, zoals dat ze onlangs voor de tiende keer de 60 van Texel heeft gelopen. In 2018 liep ze het Nederlands record op de marathon voor vrouwen 65+. Daarnaast draagt zij er zorg voor dat er een sociale band blijft tussen de oudere lopers van de club. Zij regelt dat we één keer per maand bij elkaar komen in de AV’23 kantine. Dat vind ik een hele leuke traditie.”